دایرهی طعمی قهوه: معنای نوتهای گلی، میوهای و آجیلی در قهوه چیست؟
تا به حال برایتان پیش آمده که روی یک بسته قهوه با کلماتی مانند «نت گلی»، «شکلات تلخ» یا «مرکبات آبدار» مواجه شوید و این سوال برایتان پیش بیاید که مزه قهوه واقعاً چگونه است؟ این عبارات زبان تخصصی دنیای قهوه هستند که تجربه نوشیدن شما را عمیقتر میکنند.
نتهای طعمی قهوه، عطر و طعمهای ذاتی و طبیعی دانهها هستند که تحت تأثیر عوامل مختلفی شکل میگیرند. در این راهنما، ما تمام آنچه برای درک و تشخیص این نتها نیاز دارید، از تئوری گرفته تا تمرین عملی برای خرید آنلاین قهوه را بررسی خواهیم کرد.
نت طعمی قهوه چیست؟
نت های طعمی در واقع تداعیگرهایی از طعم و عطر هستند. به این معنا که قهوه شما شبیه شکلات تلخ، توت فرنگی یا یاس است، نه اینکه این مواد به آن اضافه شده باشند. ریشه این طعمها در علم است: ترکیبات شیمیایی موجود در دانه قهوه (مانند اسیدها، شکرها و لیپیدها) هنگام برشتهکاری و دمآوری آزاد میشوند و گیرندههای چشایی و بویایی ما را تحریک میکنند. هدف اصلی ما در هوفرکافی این است که شما را به سمت درک طیف وسیع طعمها ببریم.
ساختار کلی طعم در قهوه: فراتر از شیرینی شوری تلخی
برای توصیف هر فنجان قهوه، متخصصان به سه پارامتر اصلی توجه میکنند که پایه و اساس توصیف مزه قهوه را تشکیل میدهند:
- اسیدیته (Acidity): اسیدیته قهوه حس ترشی خوشایند و درخشندگی قهوه است؛ چیزی مانند ترشی میوه تازه.
- بادی (Body): بادی قهوه حس دهانی یا بافت قهوه است مانند سنگینی یا سبکی شیر.
- شیرینی (Sweetness): شیرینی طبیعی و ذاتی قهوه که از کاراملی شدن قندها در فرآیند برشته کاری قهوه حاصل میشود.
دستهبندیهای اصلی طعمی قهوه
هنگان چشیدن قهوه، زبان و بویایی با صدها ترکیب شیمیایی درگیر میشوند. هرکدام از این ترکیبها یک حس خاص را ایجاد میکنند: از بوی گلهای بهاری گرفته تا مزهی مغزهای بوداده. اما سه گروه طعمی مهم، دایرهی طعمی قهوه را تشکیل داده اند که شامل طعم میوهای، طعم گلی و طعم آجیلی هستند.
قهوههای گلی (Floral)
قهوههای گلی معمولاً سبک، ظریف و خوشعطر بوده و یادآور گلهایی مثل گل یاس، اسطوخدوس و گل رز هستند. در واقع اولین چیزی که هنگام بو کردن قهوه حس میکنیدف منعکس کننده دایره طعمی آن است. قهوههایی با نت های گلی معمولا در ارتفاعات بالا و خاکهای غنی کشت شده اند.
طعم گلی بیشتر در قهوههای عربیکا با رُست روشن، قهوه تک خاستگاه اتیوپی، قهوه برزیلی، و قهوههای شرق آفریقا یافت میشوند. اگر دنبال تجربه ظریف و شفاف هستید، حتما این قهوهها را امتحان کنید.
نت آجیلی قهوه
قهوههای میوهای (Fruity)
قهوههای میوهای، درخشان و زنده هستند. مزه این دانهها میتواند یادآور توت، مرکبات، میوههای استوایی یا حتی میوههای هستهدار مثل زردآلو و هلو باشد. اگر قهوهای نوشیدید که تهمزه ترش و شیرین داشته، احتمالا با یک قهوه میوه ای روبه رو بودهاید. عامل اصلی این طعم، نوع فرآوری دانههاست.
مثلاً قهوههایی که با روش Natural (خشک) یا Honey Process (عسلی) فرآوری میشوند، بیشتر طعمهای میوهای و شیرین دارند. اگر اهل تجربه طعمهای متفاوتی هستید، پیشنهاد میکنیم از بین گزینههای هوفرکافی، خرید قهوه ترکیبی را امتحان کنید؛ چون بعضی ترکیبها برای ایجاد همین بازی طعمی طراحی شده اند.
قهوههای آجیلی (Nutty)
قهوههای آجیلی، غنی و کرمی بوده و یادآور فندق برشته، بادام یا حتی شکلات هستند. این نوع قهوهها معمولا در کشورهای آمریکای جنوبی مثل برزیل یا کلمبیا کشت شده و رست متوسط تا تیره دارند. طعم آجیلی برای کسایی که دنبال قهوهای با حس کلاسیک و خامهای هستن عالی است. اگر با موکاپات یا اسپرسوساز کار میکنید، این قهوهها هم عطر خوبی دارند و هم کرمای خوشرنگی تولید میکنند.
چرا طعم قهوهها متفاوت هستند؟
نتهای طعمی قهوه بهطور طبیعی از عوامل زیر سرچشمه میگیرند:
- خاستگاه: خاک، ارتفاع از سطح دریا و اقلیم منطقه کشت.
- گونه گیاهی (Varietal): پتانسیل ژنتیکی هر زیرگونه برای ایجاد طعمهای خاص.
- فرآوری: روشهای شسته (Washed)، طبیعی (Natural) یا عسلی (Honey) که بر طعم نهایی تأثیر مستقیم دارند.
- درجه برشتهکاری (Roast Level): سبک رُست یکی از مهمترین عوامل تعیین طعم نوشیدنی است. در برشتهکاری قهوه روشنتر، اسیدیته و نتهای گلی را حفظ میکند و در رست تیرهتر، نتهای آجیلی و شکلاتی غالب میشوند.
- دمآوری: دمای آب و روش دمآوری (مانند پور اُور، اسپرسو یا کلد برو) استخراج ترکیبات طعمی خاص را تغییر میدهد.
متخصصان تست قهوه (Q Graders) و تیمهای کاپینگ از چرخه طعم SCA به عنوان یک واژهنامه استاندارد استفاده میکنند. آنها ابتدا دستهبندیهای اصلی را شناسایی کرده و سپس به سمت توصیفگرهای دقیقتر حرکت میکنند. برای یاد گرفتن دقیقتر این تفاوتها، پیشنهاد میکنیم مقاله اصطلاحات قهوه را هم مطالعه کنید.
نت میوه ای قهوه
نقش رُستر ها در نت های طعمی قهوه
برشته کاری قهوه مهمترین مرحله پس از برداشت و فرآوری است. نقش رستری قهوه تعیین میکند که کدام ویژگیهای طعمی دانه برجسته و کدامیک پنهان شوند. ما در هوفرکافی با دقت تمام، هر دانه را متناسب با پتانسیل طعمیاش برشته میکنیم تا بهترین تجربه را برای شما تضمین کنیم.
چطور نتها را تشخیص دهیم؟
مرحله اول: از کلی به جزئی
بعد از خرید قهوه انلاین و هنگام امتحان کردن آن، اول باید سعی کنید تشخیص دهید فنجانتان به کدام دسته اصلی نزدیک است:
- میوهای؟
- گل؟
- آجیلی و شکلاتی؟
- ادویهای؟
بعد از تشخیص دسته کلی، میتوانید دقیقتر شده و نت را تشخیص دهید: «میوهای، بیشتر شبیه توتفرنگی تا پرتقال» یا «آجیلی، بیشتر بادام تا فندق».
مرحله دوم: به بو توجه کنید
بوی قهوه (Aroma) بخش عمدهای از تجربه طعمی است. قبل از نوشیدن:
- قهوه خشک: دانه آسیابشده را عمیق بو بکشید
- بعد از ریختن آب داغ: بوی بخار را حس کنید
- توی فنجان: قبل از خوردن قهوه، چند بار عمیق بو بکشید
مرحله سوم: ساختار طعمی را بشناسید
شیرینی (Sweetness): قهوه چقدر شیرینی طبیعی دارد؛ کارامل، عسل، شکر قهوهای؟
اسیدیته (Acidity): چقدر شفاف است؟
بادی (Body): احساس وزن و قوام در دهان چگونه است؟ مثل چای سبک است یا متوسط؟ یا اصلا شبیه شیر سنگین است؟
تعادل (Balance): همه عناصر طعمی چقدر باهم هماهنگ هستند؟
پسطعم (Aftertaste/Finish): بعد از خوردن چه طعمی در دهان باقی میماند و چقدر ماندگار است؟
کاپینگ قهوه
مرحله چهارم: تمرین و مقایسه
چشیدن موازی: چند قهوه مختلف از چند منشا مختلف تهیه کنید و قهوهها را کنار هم بچشید.
استفاده از مواد مرجع: میوههای تازه، گل، آجیل برشته را بو و مزه کنید تا ذهنتان این طعمها را ثبت کند.
یادداشتبرداری: تجربیاتتان را بنویسید. مثلا قهوه کلمبیایی که با کمکس دم کردهام نت پرتقالی و کاراملی داشت.
انتخاب قهوه بر اساس نوت طعمی
حالا که با این طعمها آشنا شدیم، وقتش آن است که بدانیم کدام دسته برای چه کسی مناسبتر است:
- برای عاشقان رایحههای سبک، عطر گلها و طعم شفاف: قهوههای گلی و میوهای
- برای علاقهمندان طعم قویتر و شیرینی طبیعی قهوه: قهوههای میوهای با رُست متوسط.
- برای عاشقان قهوه تلخ، کرمی و شکلاتی: قهوههای آجیلی با رُست تیره.
جمعبندی
یادگیری نتهای طعمی قهوه مثل باز کردن درهای یک دنیای جدید است. با شناخت نتها، تجربه نوشیدن قهوه لذتبخشتر و دقیقتر میشود. تمرین و مقایسه قهوههای مختلف، دانش و مهارت چشایی را تقویت میکند. برای مشاوره رایگان و خرید آنلاین قهوه با ارسال رایگان، میتوانید سری به فروشگاه اینترنتی ما بزنید یا با ما تماس بگیرید.