روستر قهوه (coffee roaster) دستگاهی است که برای برشته کردن دانههای قهوه سبز استفاده میشود. برشته کاری قهوه فرآیندی است که طی آن دانههای قهوه سبز در معرض حرارت قرار میگیرند و طعم، عطر و رنگ خود را به دست میآورند.
روسترهای قهوه انواع مختلفی دارند که بر اساس ظرفیت، منبع گرمایش، نوع چرخش و سایر عوامل طبقهبندی میشوند. یک روستر خانگی معمولاً ظرفیت پایینی دارد و بیشتر برای مصارف شخصی یا فضاهایی مانند رستورانهای کوچک کاربرد دارند. روسترهای صنعتی با ظرفیت بیشتری که دارند برای مصارف تجاری مانند کارخانههای قهوه یا کافهها استفاده میشوند.
روسترهای قهوه از اجزای مختلفی تشکیل شدهاند که عبارتند از:
- محفظه رست: محفظهای که دانههای قهوه سبز در آن قرار میگیرند و تحت حرارت قرار میگیرند.
- منبع گرمایش: منبعی که حرارت مورد نیاز برای برشته کردن قهوه را تأمین میکند. منابع گرمایش رایج برای روسترهای قهوه عبارتند از گاز، برق و چوب.
- سیستم چرخش: سیستمی که دانههای قهوه را در داخل محفظه رست به گردش در میآورد. این سیستم به تعادل حرارت در داخل محفظه کمک میکند.
- سیستم کنترل: سیستمی که پارامترهای فرآیند رست مانند دما، زمان و سرعت چرخش را کنترل میکند.
فرآیند رست قهوه به طور خلاصه در سه مرحله انجام میشود:
- مرحله خشک کردن: در این مرحله، رطوبت دانههای قهوه به تدریج کاهش پیدا میکند.
- مرحله مایلارد: در این مرحله، طعم و عطر قهوه شکل میگیرد.
- مرحله کاراملازیسیون: در این مرحله، دانههای قهوه رنگ قهوهای تیره خود را به دست میآورند و قندهای طبیعی حالت اصلی خود را بدست می اورند.
مدت زمان و دمای فرآیند رست قهوه بر طعم و عطر قهوه تأثیر میگذارد. رست قهوه به طور معمول بین 10 تا 20 دقیقه طول میکشد. قهوههای با رست تیرهتر دارای طعم و عطر قویتری هستند.
قهوه رست شده باید به سرعت خنک شود تا از تفت بیش از حد جلوگیری شود. خنک کردن قهوه معمولاً با قرار دادن آن در یک محفظه خنککننده انجام میشود.
روستری قهوه یکی از مهمترین مراحل تهیه قهوه است. رست قهوه تأثیر زیادی بر طعم و عطر قهوه دارد. بنابراین، انتخاب روستر مناسب و مهارت در رست قهوه از اهمیت زیادی برخوردار است.